Podwyższone grządki - nowoczesne podejście do ogrodnictwa
Kiedy myślimy o ogrodzie warzywnym, nasza wyobraźnia wyczarowuje obrazy żmudnej pracy. Rośliny wymagają uwagi. Trzeba ciężko pracować, nie wyginając przy tym pleców. Ale przestań! Istnieją przecież podwyższone grządki, które mogą sprawić, że życie będzie o wiele wygodniejsze.
Grządki wynaleziono w Finlandii, gdzie lata są deszczowe, a przedłużająca się wiosna z powolnymi roztopami opóźnia agronomiczny czas sadzenia warzyw na wolnym powietrzu. Pomysł podniesienia grządki rozwiązał wiele problemów fińskich ogrodników. Okazuje się jednak, że podwyższone grządki są wygodniejsze od tradycyjnych, a do tego dają wyższe i lepsze jakościowo plony, nie tylko w Finlandii. Skrzynię z podwyższoną grządką można zmontować bez posiadania specjalistycznej wiedzy i można to zrobić samodzielnie wczesną wiosną, półtora miesiąca przed sadzeniem sadzonek i wysiewem nasion na wolnym powietrzu.
Pozycjonowanie i optymalna wielkość podniesionych grządek
Konstrukcje wykonuje się raz na wiele lat, dlatego miejsce musi być wybrane bardzo starannie. Ważne jest, jak będą ustawione podwyższone grządki. Wszystkie rośliny powinny być równomiernie wystawione na działanie promieni słonecznych, dlatego grządki układa się tak, aby to osiągnąć, uwzględniając strony światła:
- na terenach płaskich - z południa na północ;
- na zboczach - w poprzek zbocza.
Podwyższone grządki mogą mieć dowolną długość. Optymalna szerokość to 60-80 cm. Na grządce tej wielkości jest wystarczająco dużo miejsca dla wszystkich roślin, nawet kiełków z dużą kapustę. Szerokość przejścia między grządkami powinna umożliwiać łatwe przemieszczanie się, także z taczką ogrodową. Minimalna szerokość ścieżki to 50 cm. Jeśli ścieżki są wyłożone płytkami, wysypane żwirem lub pokryte geowłókniną, po ogrodzie można chodzić nawet w deszczową pogodę.
Wysokość obrzeży zależy od życzeń właściciela. Boki są zwykle uniesione 20 cm nad ziemią. Jeśli zrobić grządki o wysokości 30-40 cm, to takie rośliny jak truskawki można pielęgnować siedząc na wygodnym krzesełku. Wykonywanie grządek wyższych niż 50 cm nie jest zalecane - praca ta będzie wymagała dużo czasu, środki i układanie rur wodnych pod ziemią.
Z czego zrobić podwyższone grządki
Jednym z warunków długowieczności konstrukcji i dobrego wzrostu roślin jest szczelne dopasowanie boków, aby zapobiec wydostawaniu się wody podczas nawadniania. Dlatego deski nie będą pasować. Na drewno niekorzystnie wpływa wiatr i słońce, jest niszczone przez korzenie roślin i owady. Drewniane grządki podwyższone wymagają naprawy i wymiany boków co 5 lat. Jeśli to Ci nie przeszkadza, możesz też wybrać opcję drewnianą, po prostu dla eksperymentu.
Najtrwalsze materiały to aluminium, blacha ocynkowana oraz mocny plastik lub kompozyt. Producenci artykułów ogrodniczych oferują wiele wariantów gotowych podwyższonych grządek wykonanych z tych materiałów. Jeśli przestrzeń jest dostępna i używane cegły są w magazynie, boki podwyższonych grządek mogą być wykonane z cegły przy użyciu cementu i lekkiego zbrojenia. Takie grządki wyglądają bardzo stylowo.
Brzegi powinny być wkopane w ziemię na głębokość co najmniej 15 cm - zabezpieczy to podwyższone grządki przed przedostaniem się do nich chwastów, które rozmnażają się przez kłącza. Ogrodzenie będzie łatwiejsze do zamontowania, jeśli wcześniej przekopiesz ziemię. W trakcie tych prac usuwa się korzenie i kamienie, a jednocześnie stosuje się nawóz.
Czym wypełnić podwyższone łóżko
Jeśli na działce jest dużo kretów i turkuci, na dnie podwyższonej grządki należy umieścić siatkę z blachy ocynkowanej. Na górze siatki umieść patyki, trawę i wszelkie odpady roślinne, które w końcu staną się kompostem.
Kolejnym krokiem jest uformowanie „ciasta francuskiego”:
- pierwszą warstwę stanowią resztki roślinne o wysokości do 10 cm.
- druga warstwa to ziemia ogrodowa o wysokości co najmniej 20 cm. Gleba może być wymieszana z piaskiem, torfem oraz nawozami mineralnymi i organicznymi.
Podlewanie
Pielęgnacja roślin w podwyższonych grządkach odbywa się tak samo jak w przypadku zwykłych upraw. Można uprawiać większość roślin. Szczególnie dobre są pomidory, dynie, ogórki i truskawki.
Podlewamy rośliny tak, aby woda nie spływała po krawędziach konstrukcji, lecz równomiernie wsiąkała w glebę na całej szerokości grządki. Najprostszym sposobem na osiągnięcie tego celu jest montaż systemu nawadniania kropelkowego. Ponieważ krople wody powoli opadają na powierzchnię, będą miały czas na wsiąknięcie i nasączenie gleby na większą głębokość, dzięki czemu pielęgnacja ogrodu warzywnego będzie jeszcze łatwiejsza..
Wady podwyższonych grządek
Podwyższone grządki szybciej się nagrzewają, co jest świetne na wiosnę, ale latem będą też znacznie gorętsze niż normalne grządki. Nie należy zatem próbować uprawiać tam roślin, które lubią chłód. Pietruszka, koperek, sałata nie rosną dobrze w przegrzanej glebie. Szczaw i rzodkiewka szybko kwitną, a cebule czosnku zielenieją.
Ze względu na wczesne ocieplenie wiosną, podwyższone grządki są atakowane przez ciepłolubne owady. W glebie osiadają turkucie i mrówki, a infekcje grzybicze i bakteryjne rozprzestrzeniają się szybciej, wymagając dodatkowych zabiegów ochronnych specjalnymi preparatami.
Kiedy podwyższone grządki są niezbędne
Podniesienie gruntu następuje najczęściej w miejscach nisko położonych, gdzie wody opadowe i roztopowe stoją przez dłuższy czas. Takie grządki chronią korzenie przed próchnicą i gniciem.
Działki z wysoką wodą gruntową nie nadają się do uprawiania ogrodu, ponieważ wiosną są podmokłe i długo nie wysychają. Podwyższone grządki zamontowane na wierzchu gleby rozwiązują ten problem w prosty sposób, w przeciwieństwie do kosztownych środków do drenażu działki i odprowadzania wody.
Nie każdy może dbać o rośliny, pochylając się nisko. Starszy wiek, problemy z kręgosłupem lub stawami uniemożliwiają Ci robienie tego, co lubisz. Sytuację uratują podwyższone grządki. Po stworzeniu tych konstrukcji można przez wiele lat wygodnie dbać o ogród, stawiając w przejściu krzesło ogrodowe.
Czy myślałeś kiedyś o podwyższonych grządkach? Może masz już pozytywne lub negatywne doświadczenia? Podziel się nimi w komentarzach.
