Morwa przyciąga uwagę swoimi pięknymi liśćmi i pysznymi owocami. Dowiedz się, co to za drzewo, jakie są jego zalety oraz jak można je wykorzystać w medycynie i kuchni.
Morwa rośnie zarówno w Europie, jak i w Azji, a miejsce jej pochodzenia uważa się za Iran i Afganistan, gdzie drzewa te są uważane gatunki endemiczne.
Morwę ceni się od dawna za jej owoce o charakterystycznym smaku, twarde drewno oraz właściwości lecznicze. W Polsce nie rośnie dziko, ponieważ nasz kraj nie znajduje się w jej naturalnym obszarze występowania. Jednak można zasadzić odmiany uprawowe na swojej działce. Warto to zrobić z kilku powodów.
Niskokaloryczna słodycz
Owoce morwy dojrzewają nierównomiernie, dlatego zbiera się je nawet przez dwa-trzy tygodnie. Zebrane plony można przechowywać kilka dni w lodówce. Dojrzałą morwę spożywa się na surowo. Jest bardzo słodka, ale jednocześnie niskokaloryczna - w 100 g znajduje się nie więcej niż 40 kcal. Lekki miodowy smak owoców wynika z zawartości kwasu cytrynowego i jabłkowego, które sprzyjają szybkiemu trawieniu pokarmów w żołądku, co z kolei pomaga w spalaniu tłuszczu. Suszone owoce zmniejszają apetyt i chęć na słodkie deser, dlatego są polecane np. cukrzykom.
Idealna do przetworów
Owoce morwy doskonale nadają się dla miłośników mocnych napojów. Z nich przyrządza się różne rodzaje domowych nalewek. Dojrzałe owoce suszy się, gotuje kompoty, dżemy i soki. Owoce białej morwy doskonale nadają się do odżywczych i smacznych koktajli z jogurtem, mlekiem i owocami. Należy pamiętać, że roślina ta jest zazwyczaj dwupienna - drzewa męskie nie owocują. Dlatego na działce warto posadzić 2-3 drzewa, albo uzgodnić to z sąsiadami.
Drewno idealne do wędzenia
Gałęzie morwy przy spalaniu dają aromatyczny dym, nadając produktom przyjemny oryginalny smak. Wykorzystuje się je do wędzenia, przygotowywania szaszłyków i mięsa na ruszcie. Drewnem można też opalać piece i kominki.
Lecznicza herbata z liści
W połowie maja warto zebrać liście morwy i je wysuszyć. Można z nich przygotować lecznicze napary i herbaty, które pomogą pozbyć się różnych dolegliwości. Herbata z liści morwy ma właściwości przeciwwrzodowe. Przygotowanie tego cudownego napoju jest bardzo proste:
-
Zalej 100 ml wrzącej wody 1 gram suszonych liści.
-
Zaparzaj przez 5 minut, przykrywając filiżankę pokrywką.
Osobom z cukrzycą zaleca się picie takiej herbaty przed posiłkami, ponieważ hamuje ona działanie enzymów trawiących cukry. Liście mają także silne właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Herbata z nich wzmacnia organizm, usuwa toksyny i poprawia krążenie krwi.
Jest łatwa w uprawie
Morwa to drzewo dla najbardziej leniwych ogrodników. Jest mało wymagająca i nie potrzebuje szczególnej uwagi. Na jednym miejscu rośnie przez wiele długich lat, nie poddaje się chorobom i szkodnikom. Nowoczesne odmiany są odporne na infekcje.
Dorosłej morwy nie trzeba nawozić ani podlewać - jej silne korzenie same pozyskają wszystko, czego potrzebują. Nawiasem mówiąc, z tego powodu obok morwy najczęściej nic nie rośnie - z czasem wykradnie ona pożywienie od wszelkich drzew i krzewów ogrodowych. Wygodnym sąsiadem dla morwy w ogrodzie jest tylko winorośl, której korzenie również potrafią sięgać na kilka metrów w poszukiwaniu wody i pożywienia.
Działania pielęgnacyjne morwy sprowadzają się do okresowego przycinania. Jeśli tego nie zrobisz, drzewo będzie rosło do góry, a zbieranie plonów stanie się trudne, ponieważ wierzchołek dorosłego drzewa może znajdować się na wysokości nawet 15 m.
Efektowny wygląd, ozdoba działki
Duże liście morwy tworzą cień, co można wykorzystać, planując miejsce do odpoczynku w upalne dni. Podczas dojrzewania plonu warto jednak zadbać o dach, w przeciwnym razie słodkie i soczyste owoce pokryją całą ziemię, a także ogrodowe stoły z krzesłami.
Uprawne odmiany morwy sadzi się w ulicach, parkach i miejskich zieleńcach.
Projektanci krajobrazu chętnie sadzą morwę jako soliter lub do tworzenia większych kompozycji z jednej odmiany. Idealną ozdobą romantycznych zakątków będą odmiany płaczące, ze zwisającymi gałęziami. Płacząca morwa jest bardzo dekoracyjna, gałęzie z dużymi owocami i liśćmi, zwisające do ziemi, przyciągają uwagę. Z morwy można formować niskie drzewka z kulistą koroną, jeśli poświęcisz czas na rzeźbienie starszych i młodych gałęzi.
Ostatnio w ogrodach coraz częściej pojawia się chińska morwa, której owoce osiągają długość nawet do 15 cm. Wyglądają one niezwykle efektownie, a jednocześnie są tak samo słodkie i zdrowe jak zwykłe.
Którą odmianę wybrać?
Morwa występuje w dwóch odmianach: z białymi i czarnymi owocami. Odmiany z białymi owocami są bardziej odporne na zimno, dlatego lepiej sprawdzają się w naszych warunkach. Owoce posiadają takie same właściwości jak czarne, są bogate w cenne substancje.
Morwę sadzi się wczesną wiosną lub jesienią. Sadzonki uprawiane w doniczkach można sadzić przez cały ciepły sezon.
Młode drzewka często cierpią z powodu mrozu, dlatego warto chronić sadzonki słomą lub agrotkaniną na zimę. W przyszłości z rośliny można stworzyć drzewo na pniu, krzew lub nawet żywopłot.
Owoce dojrzewają pod koniec lipca. Białe są bardzo słodkie, a w smaku czarnych można wyczuć lekką kwasowość.