Żurawina to smaczny, lekko cierpki w smaku owoc, który pasuje do wielu dań i zapewnia nam pyszny, orzeźwiający sok. Suszone owoce stanowią smaczną przekąskę lub ciekawy dodatek do sałatek. Żurawina doda smaku farszom, ciastom, babeczkom i puddingom. Jest to długowieczny krzew, dlatego przed sadzeniem należy poświęcić trochę czasu na wybór najlepszej odmiany o pożądanym typie wzrostu: płożącym lub wzniosłym. Żurawina jest bogata w witaminę C i przeciwutleniacze, przez co warto zaprosić ją do naszego ogrodu.
Polecane odmiany żurawiny:
- Żurawina wielkoowocowa Piligrim - nisko rosnący, zimozielony krzew z małymi skórzastymi liśćmi i zakrzywionym pokrojem, dzięki czemu idealnie nadaje się do tworzenia kaskadowego efektu w pojemnikach lub wiszących koszach. Po maleńkich różowych i czerwonych kwiatach pojawiają się soczyste, ciemnoczerwone jagody o charakterystycznym cierpkim smaku, często wiszące na krzewach przez całą zimę.
- Żurawina wielkoowocowa Ben Lear- Atrakcyjne, wiecznie zielone krzewy o wzniesionym pokroju, które idealnie nadają się do uprawy w ogrodach i na balkonach. Po ładnych, ciemnoróżowych kwiatach latem pojawiają się pyszne jagody, które początkowo są białe, ale gdy dojrzewają wczesną jesienią, zmieniają kolor na jaskrawoczerwony.
- Żurawina wielkoowocowa Stevens - odmiana pochodząca z USA o średnio-późnym terminie owocowania. Jest w pełni odporna na mróz, a także rzadko porażana przez choroby grzybowe. Jest bardzo plenna, a owoce dojrzewają na przełomie sierpnia i września. W kształcie eliptyczne, pokryte intensywnie czerwoną skórką.
Szkodniki i choroby żurawiny:
- Owocówka żurawineczka - postać larwalna owadów żeruje na owocach, uszkadzając je, przez co nie nadają się do zbiorów i tracą na wartości. Zwalczanie środkiem Mospilan 20 SP, Karate Zeon 050 CS.
- Wciornastki - drobne owady przypominające przecinki w białym lub żółtym kolorze. Żerują na liściach, wysysając z nich sok. Liście żółkną, opadają, a roślina ma spowolniony wzrost i rozwój. Zwalczanie środkiem Mospilan 20 SP, Karate Zeon 050 CS.
- Antraknoza żurawiny - choroba infekcyjna wywoływana przez grzyby. Na liściach pojawiają się niewielkie plamki, liście żółkną i opadają. Po zauważeniu objawów należy wykonać oprysk środkiem Topsin M 500 SC.
- Szara pleśń - wywoływana przez grzyby Botrytis cinerea. Objawy w postaci plam pojawiają się na liściach i pędach. Może pojawić się również biały nalot. Nieleczona choroba prowadzi do zamierania całej części nadziemnej. Zwalczamy opryskiem ze środka Switch 62,5 WG i Topsin M 500 SC.
Sadzenie żurawiny:
Żurawinę zwykle uprawia się z sadzonek, a nie z nasion. Rośliny potrzebują kilku lat, aby dojrzały i rozpoczęły owocowanie. Sadząc młode krzewinki w gruncie, należy zachować pomiędzy nimi przynajmniej 30–50 x 30–50 cm rozstawy. Starsze, rozrośnięte okazy 3-letnie sadzi się w odległości ok. 0,5-1 metra. Miejsce pod uprawę żurawiny należy odchwaścić, usunąć kamienie i wszelkie zanieczyszczenia. Należy wykopać dołek o głębokości i szerokości przynajmniej 40-50 cm i wypełnić go kwaśną glebą torfową wymieszaną z piaskiem z dodatkiem naturalnego nawozu z mączki z krwi i kości. Warto dodać również odrobinę nawozu azotowego o przedłużonym działaniu. Po posadzeniu sadzonki podlewa się obficie wodą, ściółkuje glebę wokół torfem, drobną korą lub czarną agrowłókniną.
Jak pielęgnować żurawinę?
- podlewaj regularnie młode rośliny przez pierwszy rok po posadzeniu, aż do pełnego ukorzenienia się;
- przez pierwsze dwa lata uprawy żurawinę nawozi się nawozami o wysokiej zawartości azotu, aby zachęcić rośliny do wzrostu i rozwoju nowych pędów;
- co 3 lata przycina się krzewinki, usuwając martwe, suche i stare gałęzie;
- żurawina najlepiej rozwija się w gruncie, ale równie dobrze będzie rosła w szerokich, dużych pojemnikach wypełnionych mieszanką gleby dla roślin wrzosowatych;
- przed nadejściem zimy rośliny należy przykryć grubą warstwą ściółki i gałązek ze świerku;
- ściółkę i stroisz usuwa się wiosną, gdy minie ryzyko przymrozków.
Zbiór i przechowywanie żurawiny:
- Jagody zbiera się najlepiej ręcznie przed pierwszym, jesiennym mrozem.
- Dojrzałe owoce można poznać po ciemnoczerwonej skórce i brązowych pestkach.
- Jagody można przechowywać w lodówce do dwóch miesięcy w szczelnie zamkniętym pojemniku.
- Owoce można również suszyć, wykonać z nich sok czy sos chutney.