Nowoczesne podejście do ogrodnictwa
Bardzo często ogród kojarzy się z obrazem wyczerpującej pracy. Oczywiście, rośliny wymagają wiele uwagi, ale ich uprawa daje wiele satysfakcji. Człowiek jednak zawsze szuka możliwości ułatwienia sobie wykonywania pewnych obowiązków. Jeśli dla Ciebie problemem jest pochylanie się nad grządkami w czasie prac w ogrodzie, weź pod uwagę podniesione rabaty! Wzniesione zagony powstały w Finlandii, gdzie lato jest deszczowe, a długa wiosna z długo topniejącym śniegiem skutecznie utrudnia rozpoczęcie prac po zimie. Pomysł podniesienia rabat nad powierzchnię gleby rozwiązał zatem wiele problemów fińskich ogrodników. Okazało się, że to rozwiązanie jest znacznie wygodniejsze niż tradycyjna uprawa i bezpieczniejsze dla obciążonych pleców oraz stawów. Co więcej, nierzadkim zjawiskiem są znacznie większe plony właśnie z takich grządek w porównaniu do klasycznych. Najważniejszą zaletą jest jednak fakt, że takie rozwiązanie z powodzeniem możesz zaadaptować w swoim ogrodzie już w tym sezonie!
Lokalizacja i optymalny rozmiar podniesionych rabat
Ponieważ wzniesione zagony najczęściej przygotowuje się raz na wiele lat, warto poświęcić szczególną uwagę na dopasowanie odpowiedniego miejsca i rozmiaru rabat. Należy bardzo ostrożnie wybrać orientację. Wszystkie rośliny uprawiane w takich grządkach powinny być równomiernie oświetlone przez słońce. W tym celu najlepiej ustawić je biorąc pod uwagę strony świata:
-
na obszarach nizinnych - z południa na północ;
-
na obszarach pagórkowatych - południowym zboczu.
Długość podniesionej rabaty może być dowolna, dopasowana do Twoich potrzeb oraz powierzchni ogrodu. Optymalna szerokość to 60-80 cm. Na rabacie tych rozmiarów znajdzie się miejsce dla wszystkich roślin, nawet dla kapusty. Szerokość przejścia między skrzynkami powinna umożliwić natomiast swobodne poruszanie się. Weź pod uwagę również możliwość wjechania tam np. taczką. Warto założyć, że minimalna odległość powinna wynosić około 50 cm. Wysokość zagonów także jest uzależniona od preferencji użytkownika. Najczęściej wznoszą się one co najmniej 20 cm nad ziemię. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby były wyższe, np. na 30-40 cm. Wówczas z powodzeniem wiele prac np. podczas sadzenia truskawek, możesz wykonywać z pozycji siedzącej. Jednak uwaga! Nie zalecamy wykonywania rabat wyższych niż 50 cm. To zajmie nie tylko sporo pracy, ale i pochłonie niemało pieniędzy oraz będzie wymagało znacznie więcej skomplikowanych przygotowań.
Z czego wykonać podwyższone rabaty?
Bardzo ważne z punktu widzenia trwałości rabaty, jak i dobrego wzrostu roślin, jest odpowiednie spasowanie boków, aby woda nie odpływała podczas podlewania. Jednym z najpopularniejszych materiałów na podniesione zagony jest drewno. Warto je jednak wcześniej solidnie zaimpregnować ekologicznymi środkami, aby nadać mu większą trwałość. Niestety działanie wiatru, mrozu i słońca oraz wilgoci powoduje, że drewniane ściany mogą wymagać wymiany po kilku sezonach. Co możesz wybrać zamiast tego?
Najbardziej wytrzymałe materiały to aluminium, ocynkowany cienki metal i trwały plastik lub kompozyt. Producenci akcesoriów ogrodowych oferują wiele opcji gotowych rabat z tych materiałów. Jeśli masz dużo wolnej przestrzeni i chcesz zbudować coś trwałego, możesz wykorzystać czerwoną cegłę, aby stworzyć niewielki, ale bardzo efektowny murek. Taką konstrukcję dodatkowo warto wkopać nieco niżej, na głębokość ok. 15 cm. Dzięki temu ochronisz swoje uprawy przed chwastami.
Jak i czym wypełnić ogród podniesiony?
Na początek warto odpowiednio zabezpieczyć dno, poprzez umieszczenie w nim metalowej, ocynkowanej siatki. To zapobiegnie przedostawaniu się szkodników. Na siatce można ułożyć warstwę kompostu lub masy odpadów ogrodowych, która docelowo stanie się kompostem.
-
Pierwsza warstwa - z kompostu, powinna mieć do 10 cm wysokości.
-
Druga warstwa - z gleby ogrodowej, powinna mieć do 10 cm wysokości. Możesz zmieszać ją z torfem, piaskiem lub nawozem organicznym.
Podlewanie na podniesionych grządkach
Ten zabieg niewiele różni się od podlewania normalnych grządek. Pomidory, dynie, ogórki i truskawki wymagają dokładnie takiego samego nawadniania, jak podczas uprawy bezpośrednio w glebie. Podlewaj rośliny tak, aby woda nie spłynęła po krawędziach konstrukcji, ale równomiernie wsiąkała w glebę na całej szerokości rabaty. Taki efekt najłatwiej osiągniesz poprzez kropelkowy system nawadniania. Krople wody, powoli spadające na powierzchnię gleby, będą miały czas na wchłonięcie i zwilżanie jej na odpowiednią głębokość, a opieka nad ogrodem stanie się jeszcze łatwiejsza.
Podwyższone rabaty i ich wady
Nie wszystkie rośliny można i warto uprawiać na podniesionych grządkach. Te, które lubią chłodniejsze warunki np. pietruszka, koperek czy sałata gorzej rosną w nagrzanej ziemi, jaką zapewnia ten sposób uprawy. Ze względu na wczesne ocieplenie wiosną, podwyższone grządki są atakowane przez ciepłolubne owady. W glebie osiadają turkucie i mrówki, a infekcje grzybicze i bakteryjne rozprzestrzeniają się szybciej, wymagając dodatkowych zabiegów ochronnych specjalnymi preparatami. Inną wadą tego rozwiązania może być też wyższy koszt związany z zakupem dodatkowej ziemi odpowiedniej do uprawy warzyw i owoców.
Zalety podniesionej rabaty
Zastosowanie podwyższonych rabat ma jednak sporo zalet. Idealnie sprawdza się w miejscach nisko położonych, gdzie wody opadowe i roztopowe zalegają przez dłuższy czas, uniemożliwiając uprawę. Wyżej wyniesione grządki chronią korzenie roślin przed gniciem i chorobami grzybowymi. To eliminuje konieczność instalowania drogiego drenażu czy innego systemu odprowadzania nadmiaru wody.
Dodatkową zaletą wyniesionej rabaty jest właśnie jej wysokość. Praca przy niej nie wymaga ciągłego schylania się, co na pewno docenią osoby w starszym wieku, z chorobami kręgosłupa lub stawów. Po stworzeniu tych konstrukcji można przez wiele lat wygodnie dbać o ogród w wygodnej, ergonomicznej pozycji. Masz już podwyższone grządki w swoim ogrodzie? A może dopiero planujesz ich wykonanie? Podziel się swoją opinią w komentarzu!
